اثر بهبود جیره بر الگوی فصلی رشد الیاف و فعالیت فولیکول های پوست در میش های نژاد سنجابی

هدف از این آزمایش بررسی الگوی فصلی مصرف خوراک، تغییرات وزن بدن، فعالیت فولیکول¬های مو، رشد الیاف و تعدیل این تغییرات با تغذیه تکمیلی در بره¬های ماده سنجابی بود. تعداد 20 رأس بره ماده سنجابی با میانگین وزن زنده 56/0±97/33 و سن حدود 8 ماه استفاده شد. بره¬ها براساس وزن زنده و به طور تصادفی در یکی از دو گروه؛ کنترل و تکمیلی قرار داده شدند. از ابتدای دوره گوسفندان در جایگاه¬های انفرادی با کف نرده¬های چوبی و در یک سالن و در امتداد یکدیگر تحت شرایط نور طبیعی شهرستان کرمانشاه قرار گرفتند. شهرستان کرمانشاه در 47 درجه و 3 دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ و 34 درجه و 18 دقیقه عرض شمالی و 1420 متر بالاتر از سطح دریا در غرب ایران قرار دارد. بره¬های گروه کنترل و تکمیلی به ترتیب جیره¬هایی شامل 80 % علوفه خشک یونجه و 20% کنسانتره، و 65 % علوفه خشک یونجه و 35% کنسانتره دریافت کردند. میزان انرژی قابل متابولیسم و پروتئین خام جیره¬های کنترل و تکمیلی به ترتیب 18/2 و 34/2 مگاکالری و 130 و 160 گرم بر کیلوگرم ماده خشک پروتئین خام بود. تغییرات وزن زنده و خوراک مصرفی به صورت روزانه ثبت شد. جهت برآورد میزان رشد الیاف شسته نشده، شسته و قطر الیاف، نمونه¬های الیاف از قسمت میانی سمت چپ بدن دام در پایان هرماه برداشت شد. درصد فولیکول¬های فعال اولیه، ثانویه، تراکم فولیکولی و نسبت فولیکول های ثانویه به اولیه از برش¬های پوست حاصل از قسمت میانی سمت راست بدن دام در هر ماه محاسبه گردید. وزن زنده دام¬ها از ابتدای آزمایش تا انتها به صورت تدریجی افزایش یافت اما افزایش وزن روزانه تحت تأثیر فصل قرار نگرفت. مصرف ماده خشک همزمان با الگوی طول روز تغییر کرد و در فصل پاییز بیشتر از فصل زمستان بود (01/0p<). درصد فعالیت فولیکول¬های اولیه و ثانویه در پاییز بیشتر از زمستان بود (01/0p<). نرخ رشد الیاف در فصل زمستان کمتر از پاییز بود (001/0p<)، اثر فصل بر قطر الیاف معنی دار بود (05/0p<). تولید هورمون17- بتا استرادیول از نظر آماری بین دو فصل پاییز و زمستان دارای اختلاف معنی دار بود (001/0p<). درمقایسه با گروه کنترل، افزایش وزن زنده (05/0p<)، مصرف ماده خشک، نرخ رشد الیاف(01 /0p<)، درصد فولیکول¬های فعال اولیه (05/0p<)، درصد فولیکول¬های فعال ثانویه (01/0p<) درگروه تکمیلی بالاتر بود. این نتایج نشان داد عملکرد رشد، فعالیت فولیکول-های تولیدکننده الیاف و رشد پشم در بره میش¬های سنجابی تحت تأثیر فصل و تغذیه قرار گرفت، و نوسانات ماهیانه در افزایش وزن روزانه، مصرف ماده خشک، فعالیت فولیکول، میزان رشد الیاف و ترشح هورمون17- بتا استرادیول مشاهده شد.